Vertragen. Ik lees er graag over, ik vertel of schrijf er graag over en ik breng het het liefst ook dagelijks in de praktijk. Maar diezelfde praktijk is weerbarstig: het lukt me vaker niet dan wel.
En dan heb ik het over het totale concept van ont-stressen en bewuster leven, wat een stuk gemakkelijker gaat als je vertraagt. Pas dan zie je namelijk hoe snel je normaliter leeft en wat je ‘onderweg’ mist aan ervaringen.
Ik heb langzaam leven altijd prettig gevonden. Ik was nooit van de ‘immer-gerade-aus’. Natuurlijk deed ik daar dapper aan mee toen ik jong was, maar ik weet nog hoe ik me kon verheugen op een avondje alleen thuis, beetje aanklooien, muziekje luisteren en schrijven in mijn dagboek. Ik had het echt nodig om te herstellen van de avondjes stappen of van alle sociale activiteiten. Er was toen, in mijn beleving, nog weleens stilte of rust. Ik herinner me bijvoorbeeld dat geruststellende geluid van de klok op de achtergrond of van mijn moeder die aan het koken was. En dat je zelf dan he-le-maal niets hoeft. Dat heerlijke passieve gevoel dat je ergens onderweg verliest als je kind-af bent.
Daarna ben jij opeens diegene die op de achtergrond in de pannen roert.
Wat maakt nou eigenlijk dat je je druk of gespannen voelt? Uit onderzoek blijkt dat niet de af en toe voorkomende deadline-stress de boosdoener is (zolang je naderhand maar tijd hebt om uit te rusten en bij te tanken), maar de constante stroom van prikkels (geluid, telefoon, social-media, (blauw) licht, sociale druk, keuzestress). En dat altijd aanwezige stemmetje in je hoofd die je wijsmaakt dat het niet genoeg is wat je doet, dat je nuttig bezig moet zijn, dat tijd kostbaar is
(daar heeft dat stemmetje een punt, maar het geeft ons het gevoel dat we het nog meer moeten ‘pakken’ in actie en handelingen), dat je niet lui mag zijn. En als we dan al een luier-momentje pakken, dan zijn we er vaak niet helemaal bij. Boodschappenlijstjes, onrust en schuldgevoel steken de kop op. Herkenbaar? Voor mij wel. Ik noem het niet voor niets ‘gestolen’ momentjes (maar van wie steel ik ze dan? Ze zijn toch al van mij?) en het voelt als spijbelen. Waanzin!
Ik kijk heel graag naar het programma van Sophie Hilbrand over het fenomeen burn-out. Mooi hoe ze van alle kanten bekijkt hoe en waarom zoveel mensen stress ervaren. De verklaringen van onze rusteloze geest in een tijd waar er altijd iets te doen valt. Als echte rampentoerist geniet ik ook van haar inkijkjes in de Japanse samenleving. Daar waar mensen zich letterlijk dood werken. Daar waar het al helemaal nooit stil of leeg lijkt. Terwijl Japan notabene één van de bakermatten is van de meditatie en yoga. Hoe kan dat?
Hier is het gelukkig nog niet extreem, maar het is goed te beseffen dat we steeds minder de ‘uit’-knop weten te vinden en dat de meesten van ons chronisch stress ervaren. Dat heeft z’n weerslag op alles: allereerst natuurlijk op onze gezondheid, maar ook op ons humeur, ons algemene gevoel van wel-zijn, ons incasseringsvermogen en ons geluk. We slapen er slecht door, ons lichaam laat ons in de steek, we worden ziek.
Wat te doen? Slaap is enorm belangrijk voor ons herstel, het lichaam kan verwerken, ontgiften, schoon worden en weer fit een nieuwe dag in. Maar ook rustmomentjes op een dag helpen om je ontspannen en gezond te houden. Dat kan door een wandeling buiten, een tijdschrift lezen in de zon (vitamine D!) of ’s-avonds een boek lezen in plaats van in de telefoon of televisie te duiken. Natuurlijk ontspan je ook van gezellig shoppen met je vriendin of met een groep uit eten gaan, als dat voor jou werkt. Maar probeer ook de stilte in te duiken! Adem eens diep in en uit, laat je schouders zakken en sluit je ogen. Voel je lijf en leer de taal van je lichaam lezen. Je lichaam is namelijk ontzettend wijs en van nature ook best lui. Relax! Dat mag best!